Rozwój odnawialnych źródeł energii to krok w kierunku bardziej zrównoważonej przyszłości. Jednak wraz z rosnącą produkcją energii ze słońca i wiatru pojawia się nowe wyzwanie – nadwyżki energii. Kiedy produkcja prądu przekracza zapotrzebowanie, sieci energetyczne muszą znaleźć sposób na radzenie sobie z tym nadmiarem.

Dlaczego wyłącza się instalacje OZE?

Głównym powodem wyłączeń instalacji OZE jest niestabilność produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Natężenie światła słonecznego i siła wiatru ulegają ciągłym zmianom, co przekłada się na wahania w produkcji energii. Gdy produkcja przekracza zapotrzebowanie, sieci energetyczne mogą zostać przeciążone. Aby uniknąć poważnych awarii, operatorzy sieci są zmuszeni do czasowego wyłączenia części instalacji.

Co z prosumentami?

Na szczęście, prosumenci, czyli osoby produkujące energię na własny użytek, zazwyczaj nie doświadczają przymusowych wyłączeń. Nadwyżki energii wyprodukowanej przez domowe instalacje fotowoltaiczne są najczęściej odprowadzane do sieci, a następnie rozliczane.

Wielkoskalowe instalacje OZE pod lupą

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku dużych farm fotowoltaicznych i wiatrowych. Gdy produkcja energii z tych źródeł znacznie przekracza zapotrzebowanie, operatorzy sieci podejmują różne działania, takie jak:

• Sprzedaż nadwyżek energii do innych krajów: Jeśli istnieje możliwość eksportu energii, nadwyżki mogą być sprzedane do sąsiednich państw.
• Magazynowanie energii: Energia może być magazynowana w bateriach lub poprzez pompowanie wody do górnych zbiorników elektrowni szczytowo-pompowych.
• Wyłączenie części instalacji: W przypadku braku możliwości magazynowania lub sprzedaży nadwyżek, konieczne może być czasowe wyłączenie części instalacji.

Dlaczego domowe instalacje też mogą się wyłączyć?

Choć prosumenci rzadko doświadczają przymusowych wyłączeń, warto wiedzieć, że ich instalacje mogą się wyłączyć automatycznie. Dzieje się tak w przypadku przekroczenia dopuszczalnego napięcia w sieci. Jest to zabezpieczenie, które chroni zarówno instalację, jak i domowe urządzenia przed uszkodzeniem.

Jak rozwiązać problem nadwyżek energii?

Aby zminimalizować liczbę wyłączeń instalacji OZE, konieczne jest:

• Rozwój technologii magazynowania energii: Baterie i inne rozwiązania pozwalające na przechowywanie energii umożliwią jej wykorzystanie w okresach niskiej produkcji.
• Modernizacja sieci energetycznych: Inteligentne sieci będą w stanie lepiej zarządzać przepływem energii i dostosowywać się do zmiennych warunków produkcji.
• Rozwój rynku energii: Elastyczne taryfy i programy wsparcia dla prosumentów mogą zachęcić odbiorców do aktywnego zarządzania swoim zużyciem energii.

Podsumowanie

Wyłączenia instalacji OZE są wyzwaniem, które wymaga kompleksowego rozwiązania. Inwestycje w technologie magazynowania energii, modernizacja sieci oraz rozwój inteligentnych systemów zarządzania energią są kluczowe dla zapewnienia stabilności systemu energetycznego i pełnego wykorzystania potencjału odnawialnych źródeł energii.

W obliczu rosnących cen energii i kosztów utrzymania, wiele krajów, w tym Polska, wprowadza różnorodne programy wsparcia, aby pomóc gospodarstwom domowym w radzeniu sobie z wyzwaniem, jakim są rosnące ceny energii. Jednym z takich rozwiązań jest bon energetyczny.

Jest to jednorazowa forma zapomogi finansowej skierowana przede wszystkim do gospodarstw domowych o niższych dochodach, które nie są w stanie pokryć kosztów związanych z podstawowymi potrzebami energetycznymi. 

Kwota bonu jest różna w zależności od liczby członków rodziny i wynosi od 300 do 1200 zł. Aby zakwalifikować się do tego świadczenia średni dochód w 2023 roku nie mógł przekroczyć  2500 zł na osobę – w przypadku gospodarstw jednoosobowych oraz 1700 zł na osobę – w gospodarstwach wieloosobowych. 

Z pomocy w postaci bonu mogą skorzystać  osoby starsze i niepełnosprawne, które często mają ograniczone możliwości zwiększenia swoich dochodów i są bardziej narażone na skutki ubóstwa energetycznego. Dzięki temu, rodziny mogą przeznaczyć więcej środków na inne niezbędne wydatki, takie jak żywność, odzież czy leki, co przyczynia się do ogólnej poprawy jakości życia.  

Wniosek można złożyć do urzędów gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) lub  przez aplikację mObywatel od 1 sierpnia do 30 września 2024 roku. 

Według szacunków, wsparcie otrzyma blisko 3,5 miliona gospodarstw domowych.